تاثیر مصرف شکلات و کاکائو بر سلامت
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۶۸۸۷۲
ایسنا/فارس یک متخصص علوم تغذیه با اشاره به رواج مصرف چای، قهوه، شکلات و کاکائو در جوامع مختلف، پیرامون اثرات مصرف این مواد، به ویژه شکلات و کاکائو بر سلامت، توضیحاتی داد.
آرش دشتابی سهشنبه ۲۱ شهریور در کارگاه آموزش تغذیه در شیراز ضمن بیان اینکه دانههای خام گیاه کاکائوی پردازش شده تحت عنوان کاکائوی مرسوم شناخته می شود، گفت: مراحل این پردازش برای تهیه کاکائو از دانه گیاه، شامل تخمیر کردن، خشک کردن، برشته کردن، غربال کردن و آلکالیزاسیون و کانچینگ (تعیین طعم و ساختار و بوی خاص) است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او با یادآوری اینکه کاکائو و مشتقات آن شامل طیف وسیعی از مواد شیمیایی گیاهی یا فیتوکمیکال ها است، گفت: دانه های کاکائو حاوی مقدار کمی یعنی حدود ۰.۰۶ تا ۰.۴ میلیگرم، کافئین است و پودر کاکائو و بعد از آن شکلات شیرین نشده، بالاترین مقدار کافئین را در این گروه دارد. میزان کافئین در بین شکلاتهای تلخ هم بین ۳۵ تا ۲۰۰ میلیگرم در هر ۵۰ گرم، متفاوت بوده و مقدار آن در شکلات شیری کمتر یعنی حدود ۱۴ میلیگرم در ۵۰ گرم است.
این دکترای تغذیه علوم پزشکی شیراز گفت: یکی از انواع «متیل گزانتین» موجود در شکلات، «تئوبرومین» است که سیستم عصبی مرکزی را برخلاف کافئین به طور خفیفی تحریک می کند. تئوبرومین موجود در شکلات تلخ و پودر کاکائو از شکلات شیری بیشتر بوده به طوریکه ۵۰ گرم شکلات شیری می تواند حدود ۷۵ میلی گرم و ۵۰ گرم شکلات تلخ تا ۲۲۰ میلیگرم تئوبرومین داشته باشد.
این متخصص علوم تغذیه اضافه کرد: کاکائو همچنین حاوی آمینهای بیوژنیک مانند «سروتونین»، «تریپتوفان»، «فنیل اتیل آمین»، «تیروزین»، «تریپتامین» و «تیرامین» است. «مونوآمین اکسیداز» (MAO) موجود در مخاط روده، کبد و کلیه های افراد سالم این ترکیبات را متابولیزه می کند. در افرادی که کمبود MAO دارند، آمین های بیوژنیک می تواند باعث ایجاد سردرد و افزایش فشار خون شود.
دشتابی با بیان اینکه مطالعات اخیر، تأثیرات مثبت و شگرفی را از مصرف کاکائو در ارتقای سلامت بدن نشان می دهد، گفت: رژیم غذایی حاوی مقدار متعادلی از کاکائو و شکلات تلخ، حاوی پلی فنول بوده و اثرات مفیدی برای سلامت انسان و مقابله با برخی بیماریها نظیر عارضههای قلبی عروقی به همراه دارد. علاوه بر آن، کاکائو می تواند باعث فعالیت درست دستگاه کلیوی، کبدی و گوارشی شود و از بروز بیماری هایی همچون سل و نقرس جلوگیری کند.
او ادامه داد: مصرف شکلات به ویژه نوع تیره آن اگر در حدّ مناسب باشد، می تواند دارای اثرات مثبتی بر بدن باشد؛ اما زیاده روی در مصرف شکلات، به ویژه شکلات های شیرین، به علت داشتن مواد شیرین کننده همچون شکر، می تواند سبب افزایش انرژی دریافتی شود. اگر این انرژی مصرف نشود، می تواند بر روی افزایش وزن و بیماری های مرتبط دیگر تأثیرگذار باشد.
دشتابی ضمن بیان اینکه مصرف شکلات تلخ غنی از فلاونوئید می تواند به بهبود گردش خون، فشار خون و مقادیر لیپیدی بدن کمک کند؛ در صورتی که شکلات غیرفلاونوئیدی چنین تأثیراتی ندارد، گفت: یافته ها نشان می دهد مصرف شکلات و کاکائو استرس را کاهش و حسّ لذت بخشی و خشنودی به انسان می دهد. علاوه بر آن، وضعیت آنتی اکسیدانی را بهبود بخشیده، التهاب را کاهش داده، کلسترول خوب (HDL) خون را افزایش داده، همچنین با کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی ارتباط دارد. از طرفی پلی فنول های موجود در کاکائو با حفظ مطلوب جریان خون مغزی، می تواند عملکرد مغز را بهبود بخشیده، در پیشگیری و کند شدن روند بیماری های عصبی همچون آلزایمر و MS تأثیرگذار باشد.
او گفت:اگرچه بیشتر مطالعات کشت سلولی و مطالعات حیوانی، اثرات ضد دیابت ناشی از مصرف کاکائو و فلاونوئید موجود در آن را نشان می دهد، اما تأیید اثربخشی کاکائو در روند پیشگیری بیماری، نیازمند مطالعات بالینی گسترده تر و کنترل های طولانی مدتست. چرا که اکثر مطالعات روی افراد سالم و در مدت زمان کوتاه انجام شده است. از عوامل مؤثر بر کنترل دیابت، خودمراقبتی در تمام طول عمر بوده که به شرایط محیطی، رژیم غذایی و سابقه خانوادگی فرد وابسته است.
دشتابی افزود: به طور کلی پلی فنول های موجود در شکلات تیره می تواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد یا باعث افزایش کارایی انسولین در بدن شود. بر اساس تحقیقات منتشر شده، ممکن است این به نوبه خود، به کنترل قند خون کمک کند؛ چرا که ممکن است حساسیت به انسولین بهبود یافته شروع دیابت را به تأخیر اندازد یا حتی از آن جلوگیری کند.
این دکترای علوم تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی شیراز خاطرنشان کرد: استفاده به اندازه از شکلات های تلخ درصد بالا که دارای قند کمی است، می تواند بر روی سلامت افراد سالم و کنترل بیماری ها از جمله دیابت نقش بسزایی داشته باشد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی سروتونین کافئین استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری استانی ورزشی منطقه مازندران كرمانشاه زنجان استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری شکلات و کاکائو مصرف شکلات شکلات تلخ بیماری ها میلی گرم ۵۰ گرم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۶۸۸۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«نان کامل» چه نانی است؟
ایسنا/خوزستان مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به تاثیر مصرف نان کامل در سلامت انسان، گفت: بر اساس پژوهشهای انجامشده، افرادی که از نانهای کامل استفاده میکنند کمتر در معرض ابتلا به سرطانهای معده، سینه، خون و پروستات قرار دارند.
مهنوش صاحبدل در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: در تحقیقات انجامشده، اولین عامل خطر سالهای از دست رفته عمر در ایران منتسب به مصرف کم غلات کامل بوده است. مصرف نانی که با آرد سفید تهیه میشود خطر اضافه وزن و چاقی، بیماریهای غیرواگیردار به ویژه دیابت، چربی خون بالا و بیماریهای قلبی عروقی و سرطانها و همچنین کمبود ریزمغدیها را افزایش میدهد.
وی افزود: نان سفید در مقایسه با نان کامل از نظر تغذیهای ارزش کمتری دارد اما نانهایی که به مقدار استاندارد و معینی سبوس دارند اگرچه رنگشان تیرهتر است، ارزش غذایی بیشتری دارند.
صاحبدل، درباره ویژگیهای دانههای گندم بیان کرد: یک دانه گندم از سه قسمت سبوس، آندوسپرم و جوانه تشکیل شده است و لایه بیرونی دانه را سبوس مینامند. این قسمت سرشار از فیبر، ویتامینهای گروه B و آنتی اکسیدان است. لایه میانی که بزرگترین جزء دانه را تشکیل میدهد، آندوسپرم نام دارد و از کربوهیدرات و مقادیر بسیار کمی پروتئین و ویتامینها تشکیل شده است. درونیترین قسمت دانه، جوانه است که حاوی پروتئین به ویژه اسیدهای آمینه ضروری، چربیها و بیشتر اسیدهای چرب غیراشباع مانند اولئیک، لینولئیک و-α لینولئیک، فیبر و بیشتر فیبر نامحلول، ویتامینهای گروه B شامل نیاسین، تیامین و فولات، مواد معدنی آهن، روی و منیزیوم و همچنین ترکیبات فعال زیستی مانند آنتی اکسیدانها، استرولها، فیتوکمیکالها مانند فنولیک اسید، پلی فنولها، فیتواسترولها و ویتامین E است.
وی افزود: وقتی دانهها به آرد تبدیل میشوند، میتوان آنها را تصفیه کرد یا به صورت کامل برای تهیه نان استفاده کرد. فرآیند تصفیه، هم جوانه غنی از پروتئین و هم بخشهای سبوس پرفیبر دانه را حذف میکند تا آرد نرمتر و سفیدتری در مقایسه با آرد کامل به دست بیاید. به همین دلیل نانهای تهیه شده از آرد سفید نسبت به نانهای تهیه شده از آرد کامل، رنگ سفیدتری دارند.
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: از سوی دیگر، آرد کامل با استفاده از تمام قسمتهای دانه تهیه میشود به همین دلیل نان تهیه شده از این نوع آرد از نظر تغذیهای ارزشمندتر است
اثر مفید مصرف نان کامل بر سلامتی
وی عنوان کرد: بهترین نانی که از آرد گندم میتوان تهیه کرد، نان کامل است. نان کامل از آردی تهیه میشود که هر سه بخش دانه گندم شامل سبوس، جنین و آندوسپرم در آن حفظ شود. چنین نانی از پروتئین، کلسیم، آهن و ویتامین بالایی برخوردار است و میتواند بخش بسیاری از نیازهای جامعه به مواد مغذی را فراهم کند.
صاحبدل ادامه داد: همچنین نان کامل از منابع اصلی تامین فیبر است که وجود آن در تضمین کارکرد طبیعی دستگاه گوارش انسان ضروری است. مصرف غلات کامل، کاهش خطر بیماریهای دیابت، بیماریهای قلبی - عروقی، چاقی، بیماریهای گوارشی، مشکلات متابولیکی و برخی از سرطانها را به دنبال دارد اما با وجود فواید بسیاری که نان کامل دارد، درصد بالای سبوسگیری و حذف جنین در تولید آرد برای انواع نانهای سنتی و فانتزی رخ میدهد.
مصرف زیاد نان سفید چگونه کیفیت زندگی را کاهش میدهد؟
وی بیان کرد: در دهههای اخیر، مصرف نان سفید افزایش یافته است در حالی که این نوع نان نه تنها ارزش غذایی مناسبی ندارد بلکه به عنوان یکی از عوامل اصلی بیماریهایی مانند سوءتغذیه، مشکلات گوارشی، بیماریهای قلبی - عروقی، دیابت و چاقی در کشور محسوب میشود. مصرف زیاد نان سفید، هزینههای بهداشتی و درمانی را بالا میبرد و کیفیت زندگی را کاهش میدهد.
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: غلات کامل جزو آن دسته از مواد غذایی هستند که میتوانند سبب کاهش خطر بیماریهای مزمن شوند زیرا دارای فیبر، منیزیم، فولات، آنتی اکسیدانها، فیتواستروژنها، پیریدوکسین و پتاسیم هستند.
وی افزود: نان غذای اصلی مردم در همه دنیا و در ایران است. نان همواره نزد ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده است و غذای اصلی مردم کشورمان را تشکیل میدهد و بخش قابل توجهی از پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن و همچنین انواع ویتامینهای گروه B و آهن و فیبر غذایی از آن تامین میشود. در ایران نیمی از انرژی دریافتی روزانه از نان گرفته میشود.
صاحبدل گفت: متخصصان تغذیه با توجه به افزایش آمار چاقی و اضافه وزن در همه گروههای سنی و افزایش بیماریهای غیرواگیر مانند سکتههای قلبی و مغزی، فشار خون، دیابت و چربی خون و تاثیر نانهای سبوسدار در پیشگیری و درمان این بیماریها، توصیه به مصرف نانهای کامل میکنند.
ویژگیهای یک نان خوب و کامل
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان بیان کرد: یک نان خوب ظاهری مناسب، کاملا پخته و برشته دارد و سطح آن سوخته نیست. دارای طعم و مزه خوشایند و بوی مطبوع ناشی از خمیر تخمیر شده است و طعم و مزه فلزی ناشی از مصرف جوش شیرین را ندارد.
وی افزود: یک نان خوب نمک کمی دارد و باید بافت مناسب، نرم و یکنواخت ناشی از خمیر عملآوری شده با خمیر مایه داشته باشد. نان خوب نانی است که از انواع آرد کامل غلات مختلف مانند گندم، چاودار، جودوسر، جو و ..... در تولید آن استفاده شود.
خواص نان کامل
صاحبدل بیان کرد: سبوس گندم و نانهای کامل (سبوسدار) به طور کلی سرشار از پروتئین، کربوهیدرات و انواع ویتامینهای E و گروه B و املاح مختلف آهن، منیزیم، روی، پتاسیم و فیبر هستند. وقتی سبوس غلات جدا میشود ویتامینهای گروه B در آنها کاهش مییابد. وجود فیبر در این غلات آنها را به مادهای فوقالعاده عالی تبدیل میکند و آن را به عنوان طلای گیاهی میشناسند.
وی افزود: وجود فیبر محلول در گندم آن را به مادهای فوقالعاده برای پیشگیری بسیاری از بیماریها تبدیل کرده است.
تاثیر استفاده از نانهای کامل بر سلامتی
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: سبوس یک ماده غذایی است که در بیشتر محصولات آرایشی ضدپیری استفاده میشود. سبوس موجود در نانهای کامل پوست را در برابر نور خورشید محافظت میکند و به علت داشتن ویتامینهای گروه B برای پیشگیری از سفیدی و ریزش مو بسیار مفید است.
مصرف نانهای کامل در لاغری تاثیر دارد؟
وی بیان کرد: از آنجا که سبوس موجود در نانهای کامل منبع غنی از فیبر است، میتواند در افزایش سوخت و ساز چربی در بدن موثر باشد و موجب لاغری شود. سبوس گندم وقتی در روده با آب ترکیب میشود، حجم محتوای روده را افزایش میدهد و موجب احساس سیری و کاهش دریافت غذا میشود.
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: استفاده از نانهای کامل و رعایت یک رژیم غذایی سرشار از فیبر به هضم غذا کمک میکند و موجب نرم شدن مدفوع و دفع راحتتر آن میشود.
وی افزود: استفاده از نانهای کامل، موثرترین روش برای پیشگیری از ابتلا به یبوست و بواسیر است.
پیشگیری از انواع سرطانها با مصرف نان کامل
صاحبدل گفت: نان کامل علاوه بر اینکه مقادیر زیادی کلسترول جذب میکند قادر به جذب مقادیر زیادی مواد سمی مانند رادیکالهای آزاد، سرب، کادمیوم و افلاتوکسینها و دفع آنها از بدن است. بر اساس پژوهشهای انجامشده، افرادی که از نانهای کامل استفاده میکنند کمتر در معرض ابتلا به سرطانهای معده، سینه، خون و پروستات قرار دارند.
وی افزود: فیبر موجود در نانهای کامل موجب کنترل قند خون در بدن میشود و هضم مواد نشاستهای را با سرعت کمتری انجام میدهد و در نتیجه، قند به آهستگی به میزان کمتری وارد خون میشود و از بالا رفتن یکباره قند خون جلوگیری خواهد شد.
مدیرگروه بهبود تغذیه مرکز بهداشت خوزستان گفت: فیبر نان کامل موجب افزایش دریافت ویتامینهای گروه B و کنترل فشار خون میشود. یکی دیگر از خواص نانهای کامل، کنترل سطح کلسترول خون است. سبوس گندم هیچگونه کلسترولی ندارد و دارای فیبر زیادی است که با اتصال به اسیدهای صفراوی مانع جذب کلسترول میشود.
وی بیان کرد: به دلیل وجود ویتامینهای گروه B در نانهای کامل، مصرف این نانها موجب پیشگیری و درمان بیماریهای روحی و روانی مانند افسردگی میشود.
انتهای پیام